မိုးတွင်းရေကြီးတဲ့အခါမှာ မသန့်ရှင်းတဲ့ရေတွေနဲ့ ထိတွေ့မိဖို့အခွင့်အလမ်းက သိပ်များပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီနေ့တော့ ညစ်ပတ်တဲ့ရေမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ဘက်တီးရီးယား Leptospira(လပ်တိုစပိုင်ရာ)ကြောင့်ဖြစ်ပွားတဲ့ Leptospirosis(လပ်တိုစပိုင်ရိုးဆစ်)ရောဂါအကြောင်းကို သတိထားနိုင်အောင် မျှဝေသွားပါမယ်။
ဒီဘက်တီးရီးယားဟာဆိုရင် ရောဂါကူးစက်ခံရတဲ့တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ဆီး(သေး)ကတဆင့် ကူးစက်ပြန့်ပွားပါတယ်။ ဒီပိုးက ရေ (သို့) မြေကြီးမှာ တစ်ပတ်ဆယ်ရက်ကနေ လနဲ့ချီပြီး ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။ မွေးမြူရေးတိရစ္ဆာန်တွေနဲ့ ခွေး၊ ကြောင်၊ ကြွက်တွေက ဒီရောဂါပိုးကိုသယ်ဆောင်ကြပါတယ်။
◾ကူးစက်ပုံ
▪️ရောဂါပိုးရှိတဲ့တိရစ္ဆာန်ရဲ့ ဆီး (သို့) ခန္ဓာကိုယ်ထွက်တဲ့အရည်နဲ့ တိုက်ရိုက်ထိမိခြင်း
▪️အဲ့ဒီဆီးနဲ့အရည်ပေကျံနေတဲ့ ရေ/ မြေကြီးနဲ့ ထိတွေ့ခြင်း (သို့) အစားအစာ၊ ရေကို သောက်သုံးမိခြင်းကြောင့် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
◾ရောဂါလက္ခဏာ
Leptospirosis(လပ်တိုစပိုင်ရိုးဆစ်)ရောဂါက လူမှာ လက္ခဏာအမျိုးမျိုးပြနိုင်ပါတယ်။
▪️ဖျားခြင်း
▪️ခေါင်းကိုက်ခြင်း
▪️ချမ်းတုန်ခြင်း
▪️ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲခြင်း
▪️ပျို့ခြင်း/ အန်ခြင်း
▪️မျက်စိနဲ့ အသားဝါခြင်း
▪️မျက်လုံးနီခြင်း
▪️ဗိုက်အောင့်ခြင်း
▪️ဝမ်းလျှောခြင်း
▪️အနီစက်ထွက်ခြင်းစတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလက္ခဏာတွေဟာ တခြားရောဂါနဲ့လည်းမှားနိုင်ပါတယ်။ ဘာလက္ခဏာမှ မပြကြတဲ့သူတချို့လည်း ရှိပါတယ်။
ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ ရောဂါပိုးကူးစက်ပြီး ၂ – ၃၀ ရက်အတွင်း လက္ခဏာပြတတ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါမှာဆိုရင် အဆင့် ၂ ဆင့်ရှိပါတယ်။
▪️ပထမအဆင့်မှာ လူက ဖျားတာ၊ ချမ်းတုန်တာ၊ ခေါင်းကိုက်တာ၊ ကြွက်သားနာတာ၊ အန်တာ (သို့) ဝမ်းလျှောတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ပြီးရင် ခဏလောက်သက်သာသွားသလိုခံစားရပြီး နောက်တစ်ခါ ထပ်ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။
▪️တချို့လူတွေကတော့ ကံဆိုးစွာနဲ့ပဲ ပိုပြင်းထန်တဲ့ဒုတိယအဆင့်ကို ရောက်သွားကြပါတယ်။ ဒီအဆင့်မှာဆိုရင် ကျောက်ကပ်ပျက်တာ၊ အသည်းထိတာ၊ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်တာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
နေမကောင်းဖျားနာတာက ရက်အနည်းကနေ သုံးလေးပတ်လောက်အထိကြာတတ်ပါတယ်။ ဆေးမကုသရင်တော့ ပြန်ကောင်းဖို့ သုံးလေးလလောက်ကြာသွားနိုင်ပါတယ်။
◾ကာကွယ်ခြင်း
ရောဂါကူးစက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချဖို့အတွက် …
▪️ညစ်ပတ်တဲ့ရေထဲ (အထူးသဖြင့် မုန်တိုင်း၊ မိုးကြီးခြင်း၊ ရေကြီးခြင်းတွေ ဖြစ်ပြီးနောက်) မဆင်းပါနဲ့။
▪️ရောဂါရှိနေနိုင်တဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေနဲ့ မထိတွေ့ပါနဲ့။
▪️ကိုယ်မှာ ပေါက်ပြဲဒဏ်ရာ၊ အနာတွေရှိရင် ရေစိုခံပလာစတာကပ်ထားပါ။
▪️ရေကြီးတဲ့နေရာမှာဆိုရင်လည်း အတတ်နိုင်ဆုံးရေနဲ့မထိအောင် လည်ရှည်ဖိနပ်၊ အကာအကွယ်အဝတ်အစားတွေ ဝတ်ဆင်ပါ။
ကမ္ဘာမှာ နှစ်တိုင်း လူ ၁ သန်းလောက်က Leptospirosis(လပ်တိုစပိုင်ရိုးဆစ်)ရောဂါဖြစ်ပွားပြီး လူ ၆ သောင်းနီးပါးက အသက်သေဆုံးကြရပါတယ်။ ကုသမှုသာမခံယူဘူးဆိုရင် ဒီရောဂါက ကျောက်ကပ်၊ အသည်းပျက်စီးခြင်း၊ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း၊ သေဆုံးခြင်းတွေအထိဖြစ်နိုင်တာမို့ ရောဂါသံသယရှိရင် ဆရာဝန်နဲ့ချက်ချင်းပြသဖို့ နှိုးဆော်တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
